Waarom we  niet van subsidies houden

Reeds van bij de eerste ideeën over hoe een coöperatief kinderdagverblijf zou kunnen functioneren, stond de idee het zonder, of zo veel mogelijk zonder, subsidies te doen vooraan. Een belangrijke inspiratiebron hiervoor was Muhammad Yunus, voortrekker van het micro-krediet en stichter van Grameen Bank in Bangladesh, die in zijn boek 'Social Business. Een humane vorm van kapitalisme' stelt:

Een project met een maatschappelijk doel dat een prijs of vergoeding vraagt voor zijn producten of diensten maar niet volledig kostendekkend is, kan niet worden aangemerkt als een sociale onderneming. Zolang een organisatie afhankelijk is van subsidies en donaties om de verliezen te dekken, blijft ze vallen in de categorie van charitatieve organisaties. Maar zodra een dergelijk project volledig en blijvend kostendekkend is, valt het in een heel andere categorie en wordt het een zakelijke onderneming. Alleen dan kan het een sociale onderneming worden genoemd.

[...]

Zoals elke  onderneming kan een sociale onderneming niet steeds maar verlies blijven lijden.  Maar de winst die ze maakt gaat niet naar hen die erin investeren. Dus kan een sociale onderneming worden gedefinieerd als een onderneming zonder verlies en zonder dividend. In plaats van dat de winst van de sociale onderneming aan de investeerders wordt uitgekeerd, wordt die in het bedrijf geherinvesteerd. Uiteindelijk komt de winst de maatschappelijke doelgroep ten goede in de vorm van lagere prijzen, betere dienstverlening, grotere toegankelijkheid en dergelijke. (1)

Door de juridische vorm van een coöperatieve vennootschap aan te nemen, is ieder Es & Iep kinderdagverblijf een onderneming. Terwijl de zeven basiswaarden zoals beschreven door de ICA (International Co-operative Association) reeds voldoende garanties geven dat Es & Iep niet zo maar een winst-maximaliserende onderneming is, maar een onderneming met een stevige sociale hartslag, versterkt de idee van een sociale onderneming te willen zijn in de wijze zoals die door Muhammad Yunus wordt beschreven deze doelstelling.

Een bijkomende reden waarom we liefst zonder subsidies willen werken is dat subsidies nooit een verworven recht zijn. Ook al lijkt het daar vaak op ! Subsidies kunnen echter ten alle tijden zonder al te veel plichtplegingen ingetrokken worden door een administratie en de bevoegde minister. Bovendien, en terecht, wanneer je subsidies ontvangt moet je de regels volgen die door de subsidieverlener worden opgelegd. Maar in het huidige IKG-systeem in de kinderopvang leiden die regels ertoe dat er weinig ruimte is om anders te zijn, een eigen invulling te geven aan je initiatief. Eerder wordt je een soort onderaannemer van de overheid.

Natuurlijk moet de overheid toezien op de kwaliteit van de kinderopvang. Es & Iep onderschrijft die kwaliteitseisen ook volledig. Meer nog: een Es & Iep kinderdagverblijf moet beter presteren dan de door de overheid gevraagde kwaliteit. 

Daarom hebben wij bijzondere aandacht voor de zwaksten in de maatschappij : wij streven ernaar een kwart (25 %) van de kindplaatsen voor te behouden voor de sociaal zwakkeren aan een lager tarief dan nu binnen het IKG-systeem wordt gevraagd. Maar daarbuiten willen wij het Mattheus effect, zoals dat onvermijdelijk optreedt binnen het IKG-systeem, bestrijden. Hierdoor zullen een aantal ouders in een Es & Iep kinderdagverblijf iets meer betalen dan in het IKG-systeem en anderen wat minder. Belangrijker is echter dat in een Es & Iep kinderdagverblijf de bovengrens (de grens waarop men de maximumprijs betaalt) wegvalt. Met andere woorden in een Es & Iep kinderdagverblijf betaalt iedereen werkelijk naar zijn draagkracht.

(1) Muhammad Yunus, Social Business. Een humane vorm van kapitalisme. Lemniscaat b.v.; Rotterdam; 2010. ISBN 978 90 477 0164 4